ασυνείδητο

ασυνείδητο
Ο όρος α. ως επίθετο χαρακτηρίζει ένα ψυχικό περιεχόμενο του οποίου δεν έχουμε συναίσθηση· ως ουσιαστικό υποδηλώνει ένα μέρος του ψυχικού μηχανισμού, που βρίσκεται έξω από τη συνείδηση. Οι φιλόσοφοι της αρχαιότητας (Σωκράτης, Πλάτων: μύθος του σπηλαίου) είχαν ήδη συλλάβει την έννοια του α., το οποίο αργότερα επανεμφανίζεται στους νεότερους. Κατά τον Λάιμπνιτς, το α. είναι απαραίτητο για τη λειτουργία της αντίληψης, της μνήμης και της σκέψης. Κατά τον Σοπενχάουερ, ο άνθρωπος μπορεί να αγνοεί τα πραγματικά κίνητρα των πράξεών του, ενώ κατά τον φον Χάρτμαν, ολόκληρη η συνειδητή ζωή κυριαρχείται από τον ασύνειδο ψυχισμό. Ο Φρόιντ, μελετώντας τα φαινόμενα της μεθυπνωτικής υποβολής και τις νευρώσεις, ανακαλύπτει τις μη συνειδητές διαδικασίες οι οποίες όμως αναπολούνται εύκολα (αναμνήσεις που επανέρχονται στη μνήμη), και ένα κυρίως α. το οποίο διέπει ολόκληρη την ψυχική ζωή και εκδηλώνεται σε ιδιαίτερες μορφές συμπεριφοράς (παραδρομές, λησμοσύνες, αίσθημα του ήδη γνωστού κλπ.) και του οποίου μπορούμε να αποκτήσουμε μερική συνείδηση μόνο ύστερα από ψυχαναλυτική θεραπεία. Κατά την ψυχανάλυση, η επιστημονική μελέτη των ονείρων αποτελεί το καλύτερο μέσο για να γνωρίσει κανείς το α. Τα ειδικά περιεχόμενα του α. εκπροσωπούν έμφυτες ενορμήσεις, αναμνήσεις και πόθους απωθημένους ύστερα από τη σύγκρουση με τις δυνάμεις που είναι αντίθετες στην ικανοποίησή τους (φυσικός κόσμος, οικογένεια, κοινωνία). Τα περιεχόμενα αυτά τείνουν να γίνουν συνειδητά και για τον σκοπό αυτό η ενέργειά τους μεταφέρεται ή συμπυκνώνεται εύκολα σε αντικείμενα και εικόνες, αγνοώντας τους κανόνες της λογικής σκέψης και ακολουθώντας τις λεγόμενες πρωτόγονες ψυχικές διαδικασίες (αρχή της απόλαυσης κλπ.). Κατά τον Γιουνγκ, υπάρχει επίσης ένα ομαδικό α. με εικόνες (αρχέτυπα) που είναι κοινές σε όλα τα ανθρώπινα όντα και μεταδίδονται κληρονομικά. Οι κληρονομικές τάσεις καθώς και οι συγκινήσεις των πρώτων χρόνων που επιζούν στο α. επηρεάζουν το μέλλον του ατόμου (ερωτική επιλογή, εκλογή εργασίας, πολιτικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων κ.λπ.) και προσδιορίζουν κατά κάποιον τρόπο ένα εσωτερικό πεπρωμένο όμοιο με τη μοίρα των αρχαίων.
* * *
το
το σύνολο των σημασιών που απουσιάζουν μια δεδομένη στιγμή από το πεδίο της συνείδησης.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • ψυχανάλυση — Σύστημα μεθόδων για τη διερεύνηση της ψυχικής ζωής, που μελετούν την ασυνείδητη σημασία λόγων, πράξεων, προϊόντων της φαντασίας (ονείρων, παραληρημάτων) ενός υποκειμένου. Με τον όρο ψ. χαρακτηρίζεται επίσης η ψυχοθεραπευτική μέθοδος, που… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Θρησκεία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ Το περιεχόμενο της θρησκείας που επικράτησε στον ελλαδικό χώρο κατά την Παλαιολιθική εποχή δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί επακριβώς. Τα λιγοστά και δυσεξιχνίαστης σημασίας ευρήματα δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή …   Dictionary of Greek

  • Σέλινγκ, Φρήντριχ Βίλχελμ Γιοζεφ — (Schel ling). Γερμανός φιλόσοφος (Λέομπεργκ, Βύρ τεμπεργκ 1775 Ραγκάτς, Σανκτ Γκάλεν 1854). Μαζί με το Φίχτε και το Χέγγελ, αποτελούν τη μεγάλη τριάδα του νεώτερου ιδεαλισμού. Μετά τις πρώτες σπουδές του στο θεολογικό σεμινάριο του Τύμπινγκεν,… …   Dictionary of Greek

  • ασυνείδητος — η, ο (AM ἀσυνείδητος, ον) το ουδ. ως ουσ. ασυνείδητο, το (AM ἀσυνείδητον) η έλλειψη συναίσθησης των πράξεων, το να μην ξέρει κανείς τι κάνει νεοελλ. 1. αυτός που δεν έχει ηθική συνείδηση, αυτός που παραβαίνει ή περιφρονεί τις ηθικές αξίες,… …   Dictionary of Greek

  • μετάθεση — η (ΑM μετάθεσις) [μετατίθημι] 1. μετακίνηση από μια θέση σε άλλη, μεταβολή, αλλαγή θέσης 2. η αλλαγή τής θέσης τών φθόγγων μέσα στην ίδια λέξη όπως π.χ. φούχτα: χούφτα, κροκόδειλος: κορκοδειλος, κραδίη: καρδία νεοελλ. 1. (με χρονική σημασία)… …   Dictionary of Greek

  • νους — ο (ΑΜ νοῡς, Α και ασυναίρ. τ. νόος) 1. η ικανότητα τού νοείν, σε αντιδιαστολή προς το αισθάνεσθαι, η δύναμη που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο να σκέφτεται λογικά, το σύνολο τών λειτουργιών τού ανθρώπινου εγκεφάλου, νόηση, διάνοια («τυφλὸς τὰ τ ὦτα τόν …   Dictionary of Greek

  • συναίσθημα — Τα συναισθήματα, μαζί με τις συγκινήσεις, θεωρούνται τυπικές εκδηλώσεις της συναισθηματικής ζωής. Συγκριτικά με τις συγκινήσεις, τα σ. συνεπάγονται υποκειμενικά μια χαλαρότερη συγκινησιακή κατάσταση, που συνοδεύεται αντικειμενικά με ελαφρές… …   Dictionary of Greek

  • υπερεγώ — Έννοια της φροϋδικής ψυχαναλυτικής θεωρίας που καθορίζει ότι η συμπεριφορά της ψυχής ρυθμίζεται από την υφή της σκέψης. Σύμφωνα με τη θεωρία του Φρόυντ, το υ. είναι το ιδεώδες του εγώ, είναι η τρίτη σημαντική διάρθρωση της σκέψης. Οι άλλες δυο… …   Dictionary of Greek

  • υποσυνείδητο — Το σύνολο των ψυχικών στοιχείων που υπάρχουν στα άκρα της συνείδησης, δηλαδή στην περιφέρειά της, και είναι αμυδρότατα και μόλις αντιληπτά. Σύμφωνα με ορισμένους σύγχρονους ψυχολόγους και ψυχαναλυτές αποτελεί εκτεταμένο πεδίο της καθαυτό… …   Dictionary of Greek

  • Λίβινγκ Θίατερ — (Living Theatre = ζωντανό θέατρο). Πρωτοποριακό θεατρικό κίνημα και θίασος των ΗΠΑ. Δημιουργήθηκε το 1951 από τη σκηνοθέτη Τζούντιθ Μαλίνα και τον συγγραφέα Τζούλιαν Μπεκ, με την προγραμματική υποχρέωση να αντιμετωπίσει το θέμα της ζωής και του… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”